Ik heb geen coach nodig
Hoe denk jij over coaching?
Is coaching vreemd of eng? Dom of slim? Is er echt iets met je mis als er een coach wordt ingeschakeld? Over coaching blijken heel wat misverstanden te bestaan. Misschien is het wel zo dat in principe niemand een coach nodig heeft en iedereen een coach kan gebruiken.
Ik heb geen coach nodig
We stonden nog even op de gang te wachten voordat de ruimte vrij was die mijn cliënt Pieter had gereserveerd voor het coachgesprek. Daar kwam een oude bekende van mij langslopen. “Zo, ben je hier weer aan het coachen?”, vroeg hij. Hij wist zich te herinneren dat hij nog een waardebon voor een gratis coachgesprek had liggen. “Ik heb hem nog niet gebruikt, want ìk heb geen coach nodig”, zei hij, terwijl hij naar Pieter keek. Waarschijnlijk bedoelde hij er niets mee, maar voor Pieter vond ik het nogal negatief klinken. Alsof er met hem iets mis was en híj daarom wel een coach nodig had.
Een andere cliënt, werkzaam in een technische organisatie, kreeg van een collega te horen: “Wat knap dat jij dat durft! Je bent in 7 jaar tijd de tweede persoon in deze organisatie die gecoacht wordt.” Alsof het heel eng is om gecoacht te worden! En soms denkt men over iemand die coaching krijgt: ‘Hij kan het niet zelf’. Er blijken zo heel wat misverstanden over coaching te heersen.
Coaching is niet eng en met iemand die gecoacht wordt hoeft niets mis te zijn. Met ondersteuning van een coach moet je nog steeds alles zelf doen, maar je hoeft het niet alleen te doen. Alleen al het uitspreken van piekergedachten kan heel verhelderend werken. Tijdens coachgesprekken wordt regelmatig bevrijdend gelachen. Coaching vergt tijd, inzet en energie. Het is een manier om jezelf te ontwikkelen en effectiever te gaan werken. Het vraagt inderdaad lef om dingen anders te gaan doen of nieuwe dingen te doen. Een coach beschikt over ervaring, inzichten en adviezen om je daarbij te helpen.
Iedereen kan een coach gebruiken
Eigenlijk heeft bijna niemand een coach echt nodig in de zin van: niet zonder hulp van een coach kunnen functioneren in werk. Behalve misschien bij re-integratie (het weer aan het werk gaan) tijdens of na langdurige ziekte. Toch kan iedereen een coach gebruiken om zijn eigen prestaties te verbeteren en optimaal te functioneren. Toen coaching in de jaren ‘60 in opkomst was, werd het voornamelijk ingezet voor topmanagers. Het is dus zeker niet iets om je voor te schamen.
Succesvol zijn in de huidige veeleisende werkomgeving vraagt regelmatig om topprestaties. Een coach kan je helpen om die te kunnen blijven leveren. Zoals een topsporter een coach gebruikt om hem in optimale conditie te houden en tot betere prestaties te brengen. Meestal heb je voordat je aan een coachingstraject begint duidelijk behoefte aan verbetering op een bepaald vlak. Je wilt bijvoorbeeld minder over je werk piekeren of je voelt je steeds gespannen bij vergaderingen. Het is vaak moeilijk om er zelf achter te komen waar dat precies aan ligt en wat je eraan kunt doen. Een coach helpt je om dat helder te krijgen. Wanneer er echt iets ‘mis’ is, heb je misschien een psycholoog of psychiater nodig. En ook dan is het slim om die hulp te benutten.
Jij hebt een coach nodig
Soms zegt iemand dat je een coach nodig hebt. Indien het als verwijt of grap uitgesproken wordt, moet je er misschien niet op ingaan. Maar als het een welgemeend advies is, zou ik eens doorvragen wat de ander ermee bedoelt. Anderen zien vaak eerder dan jijzelf dat je minder goed in je vel zit, langdurig gestrest bent, niet meer zo gemotiveerd bent, of dat je hulp zou kunnen gebruiken bij het maken van keuzes in je loopbaan. Het zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat je huidige werk niet (meer) bij je past.
Wanneer tijdens functioneringsgesprekken telkens een essentieel verbeterpunt blijft terugkomen en je hebt er al alles aan proberen te doen, is het slim om je te laten coachen. Je hebt dan andere manieren nodig om het aan te pakken dan datgene wat je al geprobeerd hebt. Bij langdurige en terugkomende fysieke klachten kan coaching werken om mogelijke oorzaken die te maken hebben met je werk te vinden en aan te pakken. Een paar voorbeelden hiervan zijn een stijve nek, maagpijn of rugpijn die minder wordt tijdens vakanties. Coaching kan preventief werken om ziekteverzuim als gevolg van overspannenheid of burn-out te voorkomen.
Gun jezelf een coach
Jaren geleden raakte ik overspannen door een combinatie van privé en werkomstandigheden. Ik heb toen zelf om ondersteuning gevraagd. Die gesprekken hebben mij zeker geholpen om sneller beter te worden. Ja, ook een coach heeft af en toe een coach nodig! Deel uitmakend van een situatie kun je die niet van buitenaf in zijn geheel beschouwen; een paar ‘externe ogen’ helpen om e.e.a. scherp in beeld te krijgen, te focussen en een effectieve aanpak te kiezen.
Coaching kun je zien als investering in jezelf. Net zoals sporten en gezond eten. Evenals training en opleiding is het een ontwikkelinstrument. Training en opleiding zijn vaak vooral gericht op kennisvermeerdering; bij coaching gaat het meer om zelfinzicht, gedragsverandering of werken aan je carrière. Gelukkig wordt coaching steeds normaler gevonden, ook in technische bedrijven. Coaching kan ingezet worden voor ontwikkeling, preventie en herstel.
Tenslotte
En hoe ging het verder met Pieter? Hij trok zich niets van die opmerking van die collega aan. Als projectmanager en interne coach is hij er al van overtuigd dat het slim is om jezelf af en toe te laten coachen. Hij gunt zichzelf een coach.
Hoe kijk jij nú naar jouw collega die gecoacht wordt?
Is coaching een uiting van kracht of van zwakte?
Bij welke situaties zie jij dat jouw collega een coach kan gebruiken?
PS: Natuurlijk heb ik de naam van de echte persoon veranderd in Pieter. De genoemde opmerkingen kregen mijn cliënten echter werkelijk te horen.